Systemy rekuperacji cieszą się rosnącym zainteresowaniem, zwłaszcza w budownictwie domów jednorodzinnych. Niektórzy jednak mają wątpliwości, czy sprawdzą się one w domu o małej powierzchni i czy ich zalety będą w nim faktycznie zauważalne. Co więc da nam rekuperacja w małym domu?
Czym jest rekuperacja?
Systemy rekuperacji pozwalają na skuteczną wentylację pomieszczeń i odzyskiwanie ciepła z powietrza. Odpowiada za to rekuperator, który odbiera ciepło z powietrza opuszczającego dom i przekazuje go temu, które dopiero trafi do pomieszczeń. System ten działa dzięki pracy wentylatorów, połączonych z rekuperatorem kanałami wentylacyjnymi. Musi być on oczywiście odpowiednio zaprojektowany, ponieważ tylko wtedy będzie działać wydajnie, ograniczać straty ciepła w domu i przynosić oszczędności przy jego ogrzewaniu.
Rekuperacja to stały dostęp do czystego powietrza
Dzięki systemowi rekuperacji, bez względu na wielkość domu, do jego pomieszczeń cały czas dostarczane będzie czyste powietrze. Zanim bowiem trafi ono na wymiennik ciepła, dzięki wentylatorom zostanie skierowane na filtr, który skutecznie je oczyści. Do pomieszczeń dostanie się więc powietrze pozbawione alergenów, pyłów (także tych ze smogu), zanieczyszczeń gazowych czy patogenów.
Oznacza to, że mieszkańcy domu będą oddychać powietrzem świeżym, czystym i zdrowym. A tego komfortu nie zagwarantuje żaden inny system wentylacji. Pomimo że wentylacja grawitacyjna jest tańszym rozwiązaniem, zazwyczaj stosowanym w małych pomieszczeniach, nie oznacza to, że w małym domu nie można z niej zrezygnować na rzecz rekuperacji. Wszak jej działanie chroni zdrowie domowników.
Ograniczenie strat ciepła
Rekuperator odzyskuje ciepło ze zużytego powietrza i przekazuje je temu, które jest dopiero nawiewane do pomieszczeń. W sezonie grzewczym przynosi to realne korzyści a dom staje się bardziej energooszczędny. Nie potrzeba bowiem intensywnie ogrzewać mieszkania, ponieważ raz wytworzone ciepło jest wykorzystywane wielokrotnie. Dzięki temu możemy zmniejszyć ilość grzejników lub ograniczyć ich powierzchnię.
Jeśli jesteśmy zainteresowani oszczędzaniem na ogrzewaniu, kubatura naszego domu nie wpłynie na skuteczność działania rekuperacji. Rekuperacja w dużych i małych domach działa bowiem tak samo skutecznie. Można więc śmiało ją montować także w domach o małej powierzchni. Co więcej, domy te mają tą zaletę, że im mniejsza powierzchnia pomieszczenia, tym szybciej się one nagrzewają.
Dużo lepszy komfort mieszkania
Odzyskiwanie ciepła przez rekuperator realnie zmniejsza rachunki za ogrzewanie. Jest to możliwe dzięki ciepłu, które zamiast „uciekać”, wraca do pomieszczeń. Jednak to nie jedyny argument przemawiający za montażem rekuperacji. W małym domu zwiększy ona komfort mieszkania: nie będziemy musieli otwierać okien (aby wietrzyć dom) i nie będziemy narzekać na przeciągi.
Dzięki temu zimą nie dostanie się do niego smog a latem komary i inne owady. Dodatkowo rekuperacja skutecznie odprowadzi wilgoć, co poprawi warunki mikroklimatyczne domu. To kolejny argument, który przemawia za jej montażem w małym domu.
Mały dom to zazwyczaj mniejsze nakłady inwestycyjne
Rekuperacja ma jedną wadę – kosztuje. Jeśli budujemy dom od podstaw i uwzględnimy w nim rekuperację, koszty te będą oczywiście nieco niższe niż w sytuacji, w której wyposażamy w ten system już postawiony budynek. Musimy wtedy przebijać się przez stropy i ściany, omijając inne instalacje. A im większy dom – tym więcej kłucia, więcej materiałów do położenia oraz konieczność zakupu rekuperatora o większej mocy, który poradzi sobie z obsłużeniem większego metrażu.
W małym domu zużyjemy więc mniej materiałów oraz wystarczający będzie tańszy rekuperator, który jednocześnie będzie pracować ciszej (dzięki swoim wymiarom i mniejszej mocy). Zapotrzebowanie na wymianę powietrza w małym domu także jest mniejsze, dzięki czemu cały system na pewno będzie wydajny i skuteczny. Mały dom oznacza zazwyczaj mniejsze nakłady finansowe.
Nakłady inwestycyjne i komfort mieszkania
Niestety zdarza się, że montaż rekuperacji w małym domu, może wymagać większych wydatków niż zakładaliśmy. Zależy to bowiem nie tylko od kubatury domu, ale także od jego konstrukcji. To czy ma on 50 czy 100 m2 ma tu mniejsze znaczenie niż ilość pięter czy obecność poddasza. Istotne jest także to, czy w rekuperację wyposażamy już wybudowany dom, który trzeba do tego systemu przystosować czy budujemy go od podstaw.
Jeśli dom jest parterowy, konieczne może okazać się położenie długiej, precyzyjnie zaprojektowanej instalacji. Jeśli dom posiada poddasze, konieczne z kolei może być zamontowanie sufitów podwieszanych, w których ukryte zostaną kanały wentylacyjne. Najtrudniejsze jest natomiast wykonanie rekuperacji w domach z płaskim dachem, gdzie nie da się ukryć kanałów, co wymaga bardzo precyzyjnego zoptymalizowania ich przebiegu.
Niestety za taką wiedzę i umiejętności poprowadzenia instalacji należy sporo zapłacić. Należy też rozważyć, czy w bardzo małym domu system rekuperacji nie będzie zbyt mocno słyszalny, co zakłóci komfort mieszkania.
Konserwacja kanałów i filtrów
Dbanie o instalację jest oczywiste – należy regularnie wymieniać filtry (aby do pomieszczeń trafiało czyste powietrze) oraz czyścić kanały wentylacyjne. Tej drugiej czynności nie trzeba robić na szczęście często, bowiem to zabrudzeń dochodzi rzadko. Nie zmienia to faktu, że sama wymiana filtrów dwa razy do roku może być kosztowna.
I to właśnie tutaj dochodzimy do pytania – czy rekuperacja w małym domu ma sens? Jeśli bowiem koszty konserwacji przewyższają oszczędności na ogrzewaniu, może okazać się, że finansowo wydamy tyle, ile kosztowałoby ogrzewanie przy wentylacji grawitacyjnej. Dodatkowo raz do roku powinno się wykonywać przeglądy serwisowe, co generuje kolejne koszty.
Więcej za niż przeciw
Rekuperator ma niewątpliwie wiele zalet i można go polecić każdemu, kto nie tylko chce oszczędzać na ogrzewaniu, ale także zależy mu na zdrowiu. Przed montażem należy jednak ocenić i podliczyć, czy koszty inwestycyjne i użytkowe nie będą wyższe niż oszczędności, które ma przynieść ten system. Oczywiście inwestycja w nasze zdrowie jest tutaj warta każdych pieniędzy, co powinno skusić nas do zamontowania rekuperacji. Opłacalność jej montażu możemy na szczęście ocenić już na etapie projektu domu lub samej instalacji.